De zwarte komedie 100 Litres of Gold is een in alcohol gedrenkte heistfilm. Buitenbeentjes Taina en Pirkko proberen voor de bruiloft van hun jongere zus honderd liter huisgemaakt bier te bemachtigen. Een hele opgave omdat ze zelf ook wel van een borrel houden. Lekker eigenzinnig, dwars en nukkig. Publieksfavoriet in thuisland Finland. UPDATE: Deze film is uitverkocht in de voorverkoop, mogelijk zijn er on site (last minute) nog kaarten beschikbaar.
Geboortes, bruiloften en begrafenissen, dat zijn de drie gelegenheden waarbij in Finland sahti wordt geschonken. Dit zoetzware, hoog in zijn promillages zittende bier wordt al eeuwenlang traditioneel door de Finnen thuis gebrouwen. Veel langer dan twee weken is sahti niet houdbaar, waardoor de drank het nooit tot een succesvol exportproduct heeft geschopt. Sowieso schijnt dit banaanachtige biertje nogal een acquired taste te zijn – een bier voor de geoefende drinker, dat om volharding vraagt voor je het gaat waarderen.
Sahti dus. Dit benevelende goedje is de MacGuffin die de zomerse komedie 100 Litres of Gold voortdrijft. Zussen Taina (Pirjo Lonka) en Pirkko (Elina Knihtilä) besteden hun tijd vooral aan drinken – het liefst hun zelfgebrouwen sahti. Het huisgemaakte bier van de zussen behoort tot de beste van de omgeving en is het enige waar Taina en Pirkko echt trots uit halen. Verder rommelen, ruziën en fröbelen de zussen maar wat aan, alles in een immer voortdurende roes, dan wel kater.
Op een dag komt hun jongere zus Päivi langs. Päivi gaat over drie weken trouwen en vraagt haar zussen om, naar goed Fins gebruik, sahti voor haar bruiloft te brouwen. Honderd liter in totaal. Drie weken zwoegen Taina en Pirkko op het beste bier dat ze ooit geproduceerd hebben. Om alle drank vervolgens in een wilde nacht zelf soldaat te maken. Een race tegen de klok begint: want waar halen ze binnen de 48 uur die nog rest honderd liter huisgebrouwen bier vandaan?
100 Litres of Gold ontvouwt zich vanaf dat moment tot een in alcohol gedrenkte heistfilm. Een zwarte komedie die op momenten lekker plat is, maar altijd volstrekt eigenzinnig. Terwijl de conflicten waar Taina en Pirkko in verzeild raken zich aaneenrijgen, ga je meer en meer van de zussen houden. Die blijken als het Finse bier zelf te zijn: weerbarstig, eigengereid en bepaald niet behaagziek.
Taina en Pirkko zijn de ultieme slackers. Personages gespeend van enige ambitie of wilskracht. En toch altijd in conflict met alles en iedereen. Een rol die doorgaans aan mannen is voorbehouden. Denk aan iconische nietsnutten als The Dude uit The Big Lebowski (1998) of het hoofdpersonage uit Michiel ten Horns Aanmodderfakker (2014). Dat we nu met twee vrouwen van doen hebben die schaamteloos egoïstisch, lui en ongedisciplineerd zijn, maakt 100 Litres of Gold aangenaam verfrissend.
100 Litres of Gold is een publieksfavoriet in thuisland Finland. En dat is wel te begrijpen. De film kijkt als een warme ode aan typisch Finse plattelandstradities- en rituelen. Zonder dat regisseur Teemu Nikki in valse romantiek vervalt overigens. Nikki komt zelf uit een familie van sahti-brouwers, dus hij weet waar hij het over heeft. Met een mild-kritische blik thematiseert Nikki zaken als alcoholmisbruik en verslaving – nadat hij in zijn vorige film, Death is a Problem for the Living, al gokverslaving onder de loep nam. In 100 Litres of Gold vindt de Finse regisseur een uitstekende balans tussen absurdisme, tragikomedie en empathie. Een film als een smakelijk zomers bier met een stevige afdronk.
Devi Smits
