FOUR SUNS | BOHDAN SLÁMA (DVD)
Four Suns heeft een groot hart voor kleine mensen. Mensen die niet zo’n zin hebben in verantwoordelijkheid. Die heel gewone dingen doen als scheiden, vreemdgaan, vloeken, blowen. En kinderen krijgen. Grimmig? Gek genoeg niet. Dankzij geweldige acteurs en een liefdevolle blik.
Dit is een anti-hippiefilm. Een anti-punkfilm ook. Dit is een film die laat zien hoe gebrek aan autoriteit mensen kapotmaakt. Love and peace en fuck the system – en wat dan? Dan zijn mensen hun houvast kwijt.
Eerst het goede nieuws. Hij wordt geweldig geacteerd, deze Tsjech. De film raakt het hart. Het zijn ook geen onaardige mensen, waarover het gaat. Ze zijn alleen maar onverantwoordelijk. Voor zichzelf en voor anderen.
De leraar op school weet wel hoe dat komt: omdat zeventig procent van de mensen het slechte voorbeeld geeft door te scheiden. En doet het vervolgens zelf ook.
De vader verliest zijn zoveelste baantje. En leunt op zijn tweede vrouw, die hem en zijn zoon uit zijn eerste huwelijk onderhoudt. Die zoon is punker – pa zit er niet zo mee. Zijn oprispingen van vaderschap maken op punkerzoon logischerwijs weinig indruk. Probeer maar eens geloofwaardig te waarschuwen voor de risico's van drugsgebruik als je zelf net bent ontslagen voor blowen. 'Jezus man, jij lijkt echt op je vader', zegt een van zoons vrienden tegen hem. En geeft hem de joint maar weer eens door.
Punkerzoon lijkt eerst een beetje een karikatuur, maar hij klopt toch. Zulke mensen heb je. Net als die goeroeachtige figuur die altijd dezelfde trui draagt en vagelijk met stenen loopt te klooien. Hij is de enige van iedereen daar in de buurt die ergens van overtuigd lijkt – maar helaas van nutteloze, onbenoembare nonsens. (Briljant geacteerd door Karel Roden, een Tsjech die ook internationaal aan de weg timmert.)
En laat hij goeroemeneer nu ook de enige zijn van wie de vader, deze sneue oudere jongere, enige autoriteit accepteert. Met de nadruk op 'autorit' – zie de film.
In beeld, stijl en tempo zit er een mooie golfslag in Four Suns. Realistisch, maar zonder die schuddende documentairecamera die tegenwoordig zo populair is. Ietsje verwijderd van de hectiek van de grote stad, maar ook voor Amsterdammers herkenbaar en dichtbij genoeg om het allemaal te kunnen volgen en begrijpen.
Want Four Suns weeft een tapijt van onverantwoordelijkheid, een onvermogen autoriteit te aanvaarden, een patroon van scheidingen, drugsgebruik, vreemdgaan en grof taalgebruik dat we hier ook kennen (ontken het maar niet, godverdomme!).
Maar: de film is absoluut niet grimmig. Daarvoor houdt de film te veel van zijn personages. En misschien kunnen ze echt niet beter. Het lukt ze niet, goed te leven. Zelfs niet als ze het, af en toe, echt proberen. Maar vrees niet: er straalt een beetje licht in Four Suns. Gelukkig maar, want deze mensen, deze mislukte ouders en kinderen, boren zich in je hart.
KEES Driessen
TRAILER
FILM STILLS
Op voorraad